De Schulpvaart, hier tussen Limmen en Castricum, is een voormalige kreek van het Oer-IJ. Foto Lia Vriend.
Informatie voor belangstellende burgers
Belangstellende burgers vinden hier beknopte achtergrondinformatie over het Oer-IJ gebied. Met die kennis krijgt een bezoek aan dit weidse landschap een andere betekenis. Er is veel te beleven en te ontdekken. Maar je ziet het pas, als je het weet.
Het overzicht rechts op deze pagina geeft de mogelijkheid rechtstreeks naar een onderwerp te gaan dat aansluit bij specifieke interesses. Dat kan om vaar-, wandel- of fietsroutes gaan, de mogelijkheden van een excursie of een inventarisatie van beschermde natuurgebieden en archeologische monumenten. Alle bezienswaardigheden staan ook nog een keer bij elkaar op een interactieve kaart.
Op de website is ook een overzicht opgenomen met informatie over de gemeenten in het Oer-IJ gebied.
Het Oer-IJ in de media
In kranten, tijdschriften en via radio en televisie is er regelmatig aandacht voor het Oer-IJ gebied en de activiteiten van onze stichting. Hieronder een bloemlezing van die publiciteit.
- Drie bestuursleden van de Stichting Oer-IJ waren op 21 april 2021 te gast in de Talkshow NHNEXT van het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord, om daar meer te vertellen over het Oer-IJ initiatief. Klik hier om die uitzending terug te zien.
- De regionale omroep 251TV besteedde in een serie van zes reportages aandacht aan het Oer-IJ verhaal. Lia Vriend en Jos Teeuwisse gaan het gebied in en vertellen hoe en waar je het landschap kunt lezen.
De afleveringen zijn hier terug te zien.
- Introductieaflevering over het Oer-IJ
- Aflevering 1: Het kleine Groene Hart
- Aflevering 2: Dijken droogmakerijen
- Aflevering 3: Het militair landschap
- Aflevering 4: Het watersysteem
- Aflevering 5: Het poldersysteem
- Aflevering 6: Veranderend landschap
- Regen en wind trotserend vertelde Jos Teeuwisse van de Stichting Oer-IJ aan BNNVARA-verslaggever Henny Radstaak in het buitengebied bij Heemskerk over het Noorderveld, waar het historische landschap de inspiratiebron was voor de aanleg van nieuwe natuur. PWN-boswachter Paul van der Linden uit Velsen-Noord voegde er aan toe dat het project een groot succes is, met veel positieve broedresultaten van elders bedreigde weidevogels. De opnames waren te horen in het populaire radioprogramma Vroege Vogels. Klik hier om terug te luisteren.
- Archeoloog Pieter Floore uit de Rijp besteedde in een serie tv-programma’s over Laag Holland ook aandacht aan het Oer-IJ. Klik hier om dat te kunnen zien.
- Het Nieuwsblad De Kennemer liet mensen aan het woord over hun relatie met het Oer-IJ gebied. Iedereen heeft zijn eigen verhaal. Klik op een artikel om de verhalen te kunnen lezen. Tekst & foto's Léon Klein Schiphorst
- Lia Vriend: Over dit landschap is zoveel te vertellen
- Hans van Weenen: Het Oer-IJ gebied zit nog vol geheimen
- Gerard Veldt: De boeren werken hier al meer dan tweeduizend jaar
- Joke van der Aar: In Beverwijk staan nog theekoepeltjes langs de weg
- Wladimir Dobber: De industriële revolutie is hier in de polder begonnen
- Wim Bosman: De natuur heeft het gedrag van de mensen altijd gedicteerd
- Pauline van Vliet: De mooie verhalen liggen voor het oprapen
- Jaap van Harlingen: Door de verbinding met zee is een bijzonder landschap ontstaan
- Cees Hazenberg: Dat Oer-IJ-verleden biedt vooral kansen
- Arie Zonjee: De meeste mensen hebben er geen weet van hoe bijzonder het hier is
- Rob van Eerden: Het Oer-IJ hoort thuis in de schoolboekjes
- De journalist Koen van Eijk schreef onder de titel ‘Sporen van het Oer-IJ’ voor Dagblad Kennemerland een serie van tien artikelen waarin mensen aan het woord komen met geschiedenisverhalen die verband houden met het Oer-IJ landschap. Wie de stukken wil teruglezen, klikt op een blauwe koptekst.
Aflevering 1, dinsdag 19 juli 2016
Arie Zonjee: Uitgeest dorp van zeevaarders
De haven van Uitgeest was vroeger een natuurlijke aanlegplaats in de Oer-IJ bedding. Door de open verbinding met het buitengebied was er altijd veel handel en nijverheid. Met name in de 17e eeuw, toen Cornelis Corneliszoon van Uitgeest er de houtzaagmolen bedacht. Klik hier om het te kunnen lezen.
Aflevering 2, dinsdag 26 juli 2016
Joke van der Aar: Het water klotste in Beverwijk
Hier was Holland op z’n smalst. Tussen het Wijkermeer en de Noordzee lag maar 1 duinenrij en een smal strookje land. Diverse straatnamen herinneren aan die periode. Klik hier om het artikel te kunnen lezen.
Aflevering 3, dinsdag 2 augustus 2016
Wim Bosman: Kanaal eigenlijk het ‘Neo-IJ’
De bodem van Kennemerland is als een geschiedenisboek. Je leest er het verleden aan af. Elke laag heeft zijn eigen bewoningssporen, die rechtstreeks verwijzen naar een bepaalde periode. Klik hier om het artikel te kunnen lezen.
Aflevering 4, dinsdag 9 augustus 2016
Ernst Mooij: Woningen op graf van Hilde
Bij de aanleg van een nieuwe wijk in Castricum wordt onder meer het skelet van ‘Hilde’ gevonden. Aan de hand van botonderzoek is nu veel meer bekend over haar leef- en eetgewoontes. Er is ook een boekje vol info en een wandelroute. Klik hier om het artikel te kunnen lezen.
Aflevering 5, dinsdag 16 augustus 2016
Lia Vriend: Peddelen door het oude land
Al in de tijd voor de jaartelling vervaardigden bewoners kano’s. Om te jagen of zich van de ene naar de andere strandwal te verplaatsen. De geulenpatronen van toen zijn nog steeds in het landschap te zien. Klik hier om het artikel te lezen.
Aflevering 6, dinsdag 23 augustus 2016
Hans van Weenen: Hert kasteel onder het gras
Met een camera die weerstand kan meten, is vastgelegd waar in de 16e eeuw even buiten Castricum een kasteel heeft gestaan. Naar de bewoners en hun leefgewoontes wordt nog steeds onderzoek gedaan. Klik hier om het artikel te kunnen lezen.
Aflevering 7, dinsdag 30 augustus 2016
Pauline van Vliet: Hoe het kanaal alles veranderde
Cineast en geschiedenisdocent. Maakte recent een film over de aanleg van het Noordzeekanaal en de invloed daarvan op zijn omgeving. Met het graven van die waterverbinding is in feite het oude Oer-IJ hersteld. Klik hier om het artikel te kunnen lezen.
Aflevering 8, dinsdag 6 september 2016
Arjen Bosman: Zee van belang voor Romeinen
Hoogleraar, onderzoeker en publicist. Schreef recent een boek over de Romeinen in Velsen en trekt daarin nieuwe conclusies over hun aanwezigheid hier, zo’n tweeduizend jaar geleden. Klik hier om het artikel te kunnen lezen.
Aflevering 9, dinsdag 13 september 2016
Kees Vroonhof: Nieuwe lente, nieuw geluid
De secretaris van het Historisch Genootschap Midden-Kennemerland weet zeker dat Herman Gorter zich bij het schrijven van het beroemde gedicht ‘mei’ liet inspireren door de schoonheid van het landschap in Kennemerland. Klik hier om het artikel te kunnen lezen.
Aflevering 10, dinsdag 20 september 2016
Jos Teeuwisse: Op Oer-IJ past geen sticker
De secretaris van de Stichting Oer-IJ over de herkenbaarheid van het landschap. Waaraan kun je nog zien dat hier ooit het Oer-IJ stroomde ? Wie het weet, kijkt anders om zich heen. Klik hier om het artikel te kunnen lezen.
- Het digitale platform 'Oneindig Noord-Holland' vertelt de verborgen verhalen achter gebeurtenissen in de geschiedenis en verbindt ze met collecties van musea, archieven en culturele instellingen. Er was ook aandacht voor het Oer-IJ gebied en de Stichting Oer-IJ. Klik hier om het te kunnen lezen.
- Rino Zonneveld, geboren, getogen en woonachtig in Bakkum en Castricum, heeft een fascinatie voor de regionale geschiedenis. Als nazaat van vijf generaties schelpenvissers lijkt dat geen toeval. De inmiddels gepensioneerde leraar is nu vooral actief op het terrein van de archeologie bij de Werkgroep Oud Castricum. Over het ontstaan en de bewoning van Oer-IJ gebied schreef hij een mooi persoonlijk getint verhaal dat zich laat lezen als een ode aan het landschap. Klik hier om het te kunnen lezen.
- Klik hier om een filmpje te kunnen zien over de aanleg van het Noordzeekanaal.
- De golfbaan Heemskerk ligt in de bedding van het voormalige Oer-IJ. In een filmpje voor de website van de golfvereniging legt Lia Vriend uit hoe je dat nog in het landschap terug kunt zien. Klik hier om dat te kunnen bekijken.
- Coen van den Driesche verzorgde voor de provincie Noord-Holland een uitgebreide publicatie over het cultuurlandschap van het Oer-IJ. Met name over de invloed van de fysische geografie op de landschapsinrichting. Het studiegebied wordt gevormd door het waterschap Castricummerpolder. Het onderzoek richt zich op de waterstaat, buurten, geesten en Herenwegen en de ontwikkelingen hiervan tussen 1600 en 1900. Klik hier om het te kunnen lezen.