De raad van Castricum heeft in 2023 het besluit genomen het college van B&W opdracht te geven voor de uitvoering van de motie lokale woondeal. Het betreft het onderzoeken van de mogelijkheden om kleinschalige woningbouwinitiatieven te realiseren op een 7-tal lokaties langs linten in het buitengebied. Het betreffen lokaties op/aan de strandwallen van Limmen , Akersloot en Bakkum en de oeverwal Oosterbuurt in Castricum.
Alle goede voornemens ten spijt ( uitgaan van kernkwaliteiten landschap, lage dichtheden en mogelijke investeringen in landschap) lijkt de kwantitatieve opgave dominant. Dit kan grote gevolgen hebben voor het landschap in het Oer-IJ. Vandaar dat het Erfgoedplatform Castricum waar de Stichting Oer-IJ ook zitting in heeft, actie heeft ondernomen om de waarden van de te onderzoeken gebieden in kaart te brengen. In de eerste fase betreft het twee lokaties in Limmen en één in Akersloot. Doel is per deelgebied te komen tot een gebiedsvisie.
In december 2024 heeft het Erfgoedplatform een advies aan het college uitgebracht waarin de kwaliteiten van de gebieden benoemd zijn die behouden zouden moeten blijven. Het betreffen ruimtelijke en cultuurhistorische kwaliteiten.
Conceptvisies
In april heeft de gemeente twee informatieavonden georganiseerd om een concept gebiedsvisie (zie afbeeldingen) te presenteren. Op deze avonden kon direct gereageerd worden maar er kon ook nog schriftelijk gereageerd worden. Beiden is door het erfgoedplatform gedaan.
In algemene zin is het Erfgoedplatform tevreden hoe er rekening gehouden is met haar advies. In de conceptvisies worden een aantal verbeteringen in het landschap voorgestaan die wij onderschrijven. Zeker in de visie van Akersloot zijn veel verbeteringen voorgesteld: saneren kassenbouw, rafelranden, struwelen.
In de conceptvisie is voor het deelgebied Limmen Noord de conclusie dat er nagenoeg geen bouwmogelijkheden zijn. De hoofdgedachte van de visie voor Limmen-Zuid onderschrijven we ook : vrijwaren van bebouwing op de strandvlakte; er is alleen bebouwing mogelijk op de strandwal op de achtererven van de bestaande woningen aan de oostzijde van de Achterweg. Wel hebben we enkele voorstellen gedaan voor verbetering.
Ook in de visie voor Akersloot is het openhouden van de strandvlakte uitgangspunt. De voorgestelde bebouwing wordt voornamelijk op de achtererven van de al aanwezige bebouwing gesitueerd, waardoor het zicht op de strandvlakte veelal behouden blijft. Het geschetste beeld voor het vastgestelde plangebied tussen Geesterweg en Hoogegeest oogt aantrekkelijk. Dit komt door een aantal voorgestelde landschappelijke verbeteringen. Zo worden de buurtschappen Lamoor en De Hoorne strakker begrensd door de rafelranden rondom deze buurtschappen te saneren. Verder worden kassenlocaties gesaneerd, Dit levert een landschap op dat vanaf de Geesterweg een prachtig zicht behoudt op de Binnengeesterpolder en dit zelfs versterkt. Ook de noord-zuid zichtlijn over de strandvlakte wordt versterkt door de beoogde kap van een aantal struwelen. Ook voor deze gebiedsvisie hebben we een aantal verbeteringen voorgesteld om openheid en zichtlijnen te verbeteren.
Landschappelijke verbeteringen
Zoals al eerder aangegeven kenen de gebiedsvisies een aantal landschappelijke verbeteringen. Deze verbeteringen zijn essentieel als tegenwicht voor de uitbreiding van het bouwvolume. Het is het dan wel uiterst van belang dat deze verbeteringen ook daadwerkelijk gerealiseerd worden. Afdracht in een groenfonds is onvoldoende. De ervaring leert dat er dan van de compensatie weinig of niets terecht komt. Wij pleiten ervoor dat de verbeteringen direct gekoppeld worden aan de bouwvlakken en vooraf aan de bouw gerealiseerd zijn: eerst compensatie, dan bebouwing.